PXL-onderzoekers vinden vijf domeinen waarin virtual reality het verschil kan maken

1/03/2017

Virtual reality is brandend actueel. Wie de term hoort, denkt aan fancy brillen, hoogtechnologische snufjes, fun, games en sciencefiction. Toch is virtual reality niet alleen fun en entertainment: de technologie leent zich ook uitermate goed om in nieuwe, serieuze domeinen toe te passen. Onderzoekers van Hogeschool PXL noemen er vijf…

Ja, de kans is groot dat, als je al ooit een virtualrealitybril op je hoofd had, dat voor een spelletje of een gametoepassing was. Met een stereoscopische bril en geluid (uitzonderlijk ook nog aangevuld met geur en tastzin) word je in een gesimuleerde wereld ondergedompeld die zo reëel is dat de grens tussen werkelijkheid en fictie vervaagt. Schijnwerkelijkheid dus, of virtual reality.

Behalve voor games wordt virtual reality de laatste jaren ook meer en meer voor ‘serieuze’ doeleinden ingezet. Vijf domeinen die je op het eerste gezicht niet met virtual reality zou verbinden, maar waarin de technologie echt wel een toekomst heeft…

1. Zorgsector

Proestende patiënten, zwoegende verplegers: niets reëler dan de wereld van onze rust-, zieken- en verzorgingstehuizen, elke dag opnieuw. Maar ook daar heeft virtual reality een meerwaarde. Dankzij de virtuele bril kan een patiënt die een minder mobiele toekomst tegemoet gaat, stapsgewijs voorbereid worden op zijn toekomstige beperkingen. Een zorgverlener of lesgever kan aan den lijve ondervinden wat het is om hoogsensitief te zijn. Of een professional die zich met woningaanpassingen bezighoudt, kan virtueel door een huis bewegen, bijvoorbeeld als rolstoelgebruiker, om zo het huis te screenen op noodzakelijke aanpassingen. Op dit moment start er binnen Hogeschool PXL een speerpuntproject op, in een samenwerking tussen de expertisecentra PXL Smart ICT, PXL Bouw en Energie en PXL Zorginnovatie.

2. Preventie & onderhoud

Brandpreventietraining: hoe realistischer, hoe beter, en toch zonder concreet, imminent gevaar. Virtual reality is dan letterlijk en figuurlijk hot, want je loopt er geen gevaar mee en de training is as close as reality can be. Idem dito voor simulaties van onderhoudswerkzaamheden die je maar zeer zelden dient uit te voeren. Gesneden koek dus voor onderhoud van pakweg een windturbine of een kernreactor. Wil je als vrachtwagenchauffeur voorbereid worden op gevaarlijke wegenscenario’s in verre landen? Ook hier kan de combinatie van virtual reality in een rijsimulator soelaas bieden.

3. Bouw

Een bouwwerf bezoeken, niet in real life, maar virtueel: het heeft zo zijn voordelen. Je krijgt een beter zicht op hoe het toekomstige gebouw eruitziet en aan welke eisen het volgens jou moet voldoen. Een appartement kopen voordat er nog maar zelfs één steen geplaatst is: virtual reality biedt hulp en geeft je virtueel een goed beeld van de binnen- en buitenkant van het appartement.

Al wandelend in je virtuele gebouw kan je ook vermijdbare bouwfouten uitsluiten, op een moment dat er nog de gelegenheid is om de uitvoeringsplannen bij te sturen. Arbeiders kunnen op de bouwplaats te allen tijde de meeste recente bouwplannen virtueel in 3D bekijken. Ook kunnen hieraan instructies naar uitvoering worden toegevoegd, waardoor de bouwfouten tot een minimum beperkt worden.

Bij de opleiding van bouwprofessionals kan virtual reality gebruikt worden om gebouwen virtueel op te bouwen en na te gaan wat mogelijke bouwfouten kunnen zijn, maar ook hoe bepaalde constructiedelen zijn opgebouwd. Denken we maar aan een goed gedocumenteerde uitvoering van de aanzet van een spouwmuur op een vloerplaat, waar je rekening dient te houden met het doorlopen van de isolatieschil, met de bescherming tegen vochtindringing en met luchtdichtheid.
Virtual reality in de bouw zorgt steevast voor een betere informatie-uitwisseling en visualisering van de uit te voeren werken.

4. Toerisme

Stel: je bent te oud en te hulpbehoevend om die laatste droomreis naar Machu Picchu nog echt fysiek te maken. Dan is een virtuele reis naar Peru een mooi alternatief. Idem wanneer die reis op zich wel fysiek, maar niet budgettair tot je mogelijkheden behoort. Een student die op buitenlandse stage gaat naar een ontwikkelingsland en een interculturele inleefcursus dient te volgen, heeft misschien veel meer aan een virtual reality-introductie waarin hij zich een halfuurtje lang in een Afrikaans dorpscentrum de ogen de kost geeft dan aan een theoretische gastcollege van twee uur. En wie virtueel terug in de tijd wil reizen – hoe was het in het oude Rome? – die kan die ervaring zo dicht mogelijk proberen te benderen met een virtualrealitybril op z’n hoofd. Virtueel reizen, het kan dus. Al geldt (net bij reizen) toch wel vaak de volkswijsheid dat ‘you can’t beat the real thing’.

5. Onderwijs

Hogeschool PXL zet sterk in op authentiek onderwijs en de nieuwste technologische ontwikkelingen. Hoe kun je dit beter doen dan door de wereld naar de studenten te brengen? Binnen het project ‘Virtual reality in het onderwijs: een realiteit?’ wordt er onderzocht hoe we het onderwijs beter kunnen maken door middel van virtual reality. Voor de studenten van PXL-Education kunnen we de klas naar PXL brengen; zo kunnen ze in virtual reality een klas observeren zonder dat alle studenten er fysiek aanwezig moeten zijn. Via hints in de VR-omgeving kunnen studenten attent worden gemaakt op wat er allemaal gebeurt in de klas. De studenten van PXL-Healthcare leren met een game klinisch redeneren: uitzoeken wat er scheelt met een patiënt. Omdat deze situaties opgenomen zijn, kunnen studenten steeds opnieuw oefenen om zo alle details van de situatie te achterhalen…