Beton voor wegenbouw in Vlaanderen kan in de toekomst nog een heel stuk milieuvriendelijker, door meer gebruik te maken van gerecycleerd betonpuin: dat is de hoofdconclusie van een driejarig onderzoek uitgevoerd door de bouwopleiding van Hogeschool PXL, in samenwerking met Confederatie Bouw Limburg en VlaWeBo (Vlaamse Wegenbouwers) Limburg.
Nieuwe richtlijn
Vanaf midden 2011 werd in de Vlaamse wegenbouw een nieuwe versie van het standaardbestek 250 van kracht, waardoor tot 20% van de grove steenfractie in beton voor wegenwerken uit gerecycleerd bouw- en sloopafval mag bestaan.
Toch leidde die nieuwe richtlijn de afgelopen jaren niet meteen tot drastische veranderingen in de wegenbouwsector. Henri De Krem, bouwcoach en onderzoeker aan Hogeschool PXL: “De regel was er wel al, maar veel bedrijven bleven een beetje wantrouwig aan de zijlijn kijken, omdat de technologie nog niet op punt stond en vooral omdat er tot nog toe weinig of geen testen op hoogwaardig bouwpuin uitgevoerd waren. De redenering was ‘zo lang we niet zeker zijn dat het werkt, beginnen we er niet aan’. Daar hebben we nu met een PXL-onderzoeksproject – in samenwerking met Confederatie Bouw Limburg en verschillende Limburgse wegenbouwbedrijven – eindelijk verandering in gebracht.”
Geen nadelige invloed
De resultaten liegen er niet om. De Krem: “Via de recyclagebedrijven en VlaWeBo kregen we 9 grote stalen van diverse soorten betonpuin. Die hebben we aan een hele batterij testen onderworpen – meer dan 600 laboproeven in totaal – en de resultaten zijn zeer bemoedigend. Wanneer je 20% van de grove steenfractie vervangt door hoogwaardig gerecycleerd betonpuin, dan brengt geen enkele van de onderzochte stalen een nadelige invloed teweeg op de kwaliteit en eigenschappen van het wegenbeton. Het is even vorstbestendig, even duurzaam ook. In heel wat gevallen kon dat percentage gerecycleerd betonpuin bovendien probleemloos opgetrokken worden.”
Time is money
“Maar minstens even belangrijk is het tijdsaspect”, aldus De Krem. “Om na ta gaan of betonpuin hoogwaardig is of niet, hebben we een relatief eenvoudige test kunnen selecteren – de verbrijzelingscoëfficiënt Los Angeles – die beschouwd kan worden als een uitstekende indicator. Die test is op een tweetal uur tijd uit te voeren, ongelooflijk snel als je weet dat bijvoorbeeld een vorst/dooiproef tot 3 maanden in beslag neemt. Een ideale, bruikbare methode dus, direct implementeerbaar. Time is money, dus dit kan in de toekomst echt wel de doorslag geven wanneer wegenbouwbedrijven ermee aan de slag willen gaan.”
100 procent gerecycleerd?
Behoort 100% vervanging door gerecycleerd betonpuin ook tot de mogelijkheden? Of is dat een utopie? De Krem: “Een utopie op zich niet, want bij sommige hoogwaardige ‘batches’ (stalen) leverde 100% vervanging effectief veelbelovende resultaten op. Alleen moeten daarvoor natuurlijk nog veel meer stalen onderzocht worden en dat is nu net wat we in de toekomst van plan zijn. We hebben met de hulp van de wegenbouwsector de goedkeuring gekregen voor een nieuw TETRA-onderzoeksproject van 2 jaar en daarin gaan we voort op de ingeslagen weg.”
Groenere toekomst
Chris Slaets, directeur van Confederatie Bouw Limburg, is zeer te spreken over het betonpuingranulaatonderzoek binnen Hogeschool PXL. “Betonpuinrecyclage is echt de technologie van de toekomst. Een groenere toekomst waartoe de wegenbouwsector zich ook moet verbinden, vind ik, want de massale ontgrinding kan niet eindeloos blijven doorgaan. Door gebruik te maken van bouw- en sloopafval, breng je puin – na bewerking – opnieuw in de bouwketen en verspil je minder materiaal. Op die manier bouwt dit onderzoek ook mee aan de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen.”
"PXL en Confederatie Bouw Limburg effenen weg naar duurzamer wegenbeton" - LimburgActueel.be
"Getest: gerecycleerd betonpuin leidt niet tot kwaliteitsverlies" - Engineeringnet.be